SAFRA KESESİ

► Sindirim sisteminin yardımcı organlarından olan safra kesesi, genellikle ince duvarı olan, karaciğerin alt yüzünde sağ ve sol lobları ayıran olukta yerleşmiş yaklaşık 30–50 ml hacminde, armut şeklinde bir depo organıdır. Kanalı aracılığı ile safra yollarına açılır. Safra kesesinin içinde en fazla 50 ml safra vardır. Safra, karaciğer hücreleri ve safra yollarındaki hücrelerden salgılanır. İnsan vücudunda günde ortalama 500-1500 ml kadar safra yapılır. Kısaca görevi karaciğerden sürekli halde salgılanan safranın depolanması, konsantre edilmesi ve özellikle yağlı gıdalar alınması durumunda sindirim için gerekli olan safranın barsaklara boşaltılmasıdır. Safranın görevi, yağlı ve kolesterolden zengin yiyecekleri çözünür hale getirmek ve barsaklardan emilimini kolaylaştırmaktır. Safra; bilirubin, su, elektrolitler, kolestrol, yağ asitleri ve lesitin içerir.

SAFRA KESESİNİN AMELİYAT GEREKTİREN HASTALIKLARI

► KOLELİTİAZİS

Safra taşları olarak bilinen kolelitiazis, safra kesesinde oluşan sertleşmiş sindirim sıvısı birikintileridir. Safra taşı değiştirilebilir ve değiştirilemez birçok faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Hızlı kilo kaybı, obezite, sigara safra kesesi taşı oluşumunda etkili faktörlerden bazılarıdır.

► KOLEDOKOLİTİAZİS

Koledokolitiazis, koledok kanalında taş bulunmasıdır. Koledokolitiazis, primer olarak koledokta taş oluşumu şeklinde ya da safra kesesinde oluşan taşların koledok kanalına geçişi sonucu oluşmaktadır. Koledok kanalının safra taşları tarafından tıkanması; ağrı, sarılık, sepsis gibi semptom ve komplikasyonlara yol açabilir.

►KOLESİSTİT

Kolesistit safra yolunda tıkanıklık, şekil bozukluğu ve enfeksiyon nedeni ile gelişen safra kesesi enflamasyonudur. Kadın cinsiyet, obezite, hızlı kilo kaybı, gebelik ve ilerlemiş yaş kolesistit risk faktörleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır.

► KOLANJİT

Safra yolunun kısmen ya da tamamen tıkalı olması durumunda ortaya çıkan bakteriyel enfeksiyondur. Hastalarda titreme ile yükselen ateş, sağ üst kadran ağrısı ve sarılık görülür

SAFRA KESESİ HASTALIKLARININ KLİNİK BELİRTİLERİ 

► Karnın sağ üst kısmında aniden başlayan birkaç saat süren ağrı 

► Göğüs, sırt ve omuza vuran ağrı 

► Bulantı-kusma

► Midede yanma

► Karında şişlik

► Ateş,titreme ve üşüme

► Kramp tarzında karın ağrıları

 

 

SAFRA KESESİ CERRAHİSİ

► Safra kesesi hastalıklarının cerrahi tedavisinde hastalığın türüne göre farklı tedavi yöntemleri kullanılabilmektedir. Kolesistektomi safra kesesi hastalıklarında en sık kullanılan cerrahi tedavi yöntemleridir. Ancak koledokostomi ve kolesistostomi de sıklıkla başvurulan cerrahi tedaviler arasında yer almaktadır. 

Kolesistektomi: Genellikle transvers sağ subkostal insizyonla safra kesesine ulaşarak, kesenin cerrahi olarak çıkarılmasıdır.

Laparoskopik Kolesistektomi: Safra kesesinin laparoskopik (kapalı) tekniklerle çıkarılması işlemidir.

Koledokostomi: Akut kolesistit olup ameliyat edilmesi mümkün olmayan hastalarda uygulanır. Koledok kanalının açılarak safra taşlarının çıkarılmasıdır. İşlem sırasında koledok kanalına tüp yerleştirilir ve safra drenajı sağlanır. Daha sonra hastanın genel sağlık durumuna göre kolesistektomi planlanır.

Kolesistostomi (cerrahi veya perkütan): Safra kesesinin cerrahi olarak açılarak taşın çıkarılması ve safra kesesi drenajının sağlanmasıdır.

KOLESİSTEKTOMİ AVANTAJLARI:

► Anestezi süresinin ve hastaya verilen anestetik madde miktarın az olması,

► Ameliyat sırasında ve ameliyat sonrası komplikasyon oranın düşük olması,

► Postoperatif ağrı ve paralitik ileus süresi açık kolesistektomiye göre daha kısa süre olması,
► Hastanın ameliyat sonrası karın duvarındaki insizyonun küçük ve daha estetik olması,
► Ameliyat sonrası hastanın kısa süre içinde beslenmeye başlaması ve 24- 48 saat içinde taburcu edilebilmesi,
► Hastane enfeksiyon riskinin düşük olması,
► Hastanın günlük yaşam aktivitelerine kısa sürede (bir haftada) dönebilmesi,
► Hasta memnuniyetinin daha fazla olması
► Tedavi ve bakım maliyetinin az olmasıdır